Tino Thamjarat

April 30, 2021

คุณถามคำถามเป็นไหม ?

หลายๆครั้งที่ผมเจอกับการถามคำถามที่ผมนิยามมันว่าเป็นคำถามที่ "ขี้เกียจ"

มันขึ้นแบบงี้ทำไงอ่ะครับ? <insert screen capture here>

การถามคำถามแบบนี้นอกจากจะยากสำหรับคนตอบแล้วยังต้องเสียเวลาในการถามคำถามไปมาอีกหลายรอบ สุดท้ายบางทีถึงขึ้นต้องคอลกันเป็นชั่วโมงเพื่อจะ debug ปัญหาไปด้วยกัน

ข้อเสียของคำถามแบบนี้คือ
  1. ไม่มีบริบท (context)
    ในการสร้าง software โดยส่วนใหญ่ไม่มีคำตอบไหนถูก 100% สำหรับทุกสถานการณ์ การโยนคำถามแบบไม่มีบริบทส่วนใหญ่จะนำไปสู่การถามคำถามเพิ่มโดยอัตโนมัติและในเคสที่คนถามก็ขี้เกียจด้วยอาจจะกลายเป็นการแนะนำวิธีแก้ผิด ๆ ให้เพราะเข้าใจบริบทไม่ตรงกัน
  2. ไม่อธิบายว่าตัวเองพยายามทำอะไรอยู่
    นอกจากไม่มีบริบทแล้ว คำถามแบบนี้บางทีจะขี้เกียจถึงขั้นไม่บอกด้วยว่าตัวเองกำลังทำอะไรอยู่ แค่โยน error message มาให้ ทำให้บางทีคนที่อยากจะช่วยก็ไม่รู้เหมือนกันว่าจะช่วยอะไรเพราะไม่รู้ว่าคนถามพยายามจะทำอะไรอยู่
  3. ไม่บอกว่าลองอะไรไปแล้วบ้าง
    การโยนคำถามมาโต้ง ๆ แบบนี้มีสิทธิ์เจอคนที่ตอบคำถามด้วยบางอย่างที่เราลองทำไปแล้วซึ่งก็เสียเวลาทั้งคนถามคนตอบ ยิ่งถ้าคนถามลองมาหลายวิธีแล้วยิ่งเสียเวลามากถ้าคนตอบไม่รู้ในส่วนนี้ครับ

คำแนะนำสำหรับคนที่กำลังติดปัญหาและอยากได้ความช่วยเหลือคือ พยายามตั้งคำถามแบบ "ไม่ขี้เกียจ" ครับ เวลาถามให้นึกเสมอว่าคนที่มาช่วยเราไม่รู้ว่าเรากำลังทำอะไรอยู่ หลักๆให้พยายามตอบคำถามเหล่านี้ในหัว

  1. เรากำลังติดปัญหาอะไร
    บางคนยังอธิบายไม่ได้ว่าตัวเองเจอปัญหาอะไรตรงนี้อาจจะต้องไปค้นเพิ่มเองก่อนว่าสิ่งที่เราติดเนี่ยมันเรียกว่าอะไร หรือ error message หลักของเรามันคืออะไรกันแน่ การโยนที่ง stacktrace มาแต่แรกไม่ใช่ความคิดที่ดีแน่ๆครับ
  2. เรากำลังทำอะไรอยู่ก่อนหน้าที่จะมาเจอปัญหานี้
    นอกจากประเด็นหลักที่เราติดแล้ว การเล่าบริบทเพิ่มเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในการตามหาวิธีการแก้ไขที่ตรงจุด เช่น metric ของระบบเพิ่มลดจากปกติไหม​?​ มันเคยเป็นแบบนี้มาก่อนหรือเปล่า?​ เราพยายามทำอะไรอยู่ถึงได้เจอปัญหานี้?​ การเพิ่มบริบททำให้คนตอบคำถามตอบได้ตรงจุดมากขึ้นและลดการถามคำถามกลับไปกลับมาได้ค่อนข้างมากครับ
  3. เราลองวิธีไหนในการแก้ปัญหานี้มาแล้วบ้าง?​
    อีกข้อที่สำคัญเลยคือการเพิ่มสิ่งที่เราพยายามแก้ไปแล้วลงมาในคำถามของเราด้วย นอกจากจะเป็นการโชว์ว่าเราก็พยายามแก้มันด้วยตัวเองแล้วยังช่วยคนตอบตัดตัวเลือกได้อย่างดีเลยครับ

การให้เวลากับการเขียนคำถามของเราขึ้นมาให้ครบสมบูรณ์เป็นสิ่งสำคัญมากๆในการทำงานเป็นทีม คนที่ถามคำถามเก่งสามารถเพิ่ม productivity ให้ทั้งทีมได้และคนทีชอบถามคำถามขี้เกียจมักเป็นคนที่ดึง productivity ของทั้งทีมลงครับ ทุกคนไม่ได้เป็น expert ในทุกๆเรื่อง แต่สิ่งสำคัญคือการถามคำถามให้เป็นแล้วเราจะลด overhead ในการสื่อสารระหว่างคนในทีมได้มากเลย

ใครอยากคุย topic เกี่ยวกับนี้ หรือ topic ไหน สามารถแนะนำหรือถามมาทาง Twitter @v_tno ได้เลยครับ