Het zijn gekke tijden. En mensen zonder vaste baan, zoals ondernemers en zzp’ers, zien op vele manieren hun cash-flow onder druk staan. Anders gezegd; de liquiditeit staat onder druk, en flink ook. Wie financieel een beetje onderlegd is weet dat als je geld op de bank zet, je er (nu historisch weinig overigens) rente over ontvangt. En als je daarvan afblijft, krijg je over je gegroeide kapitaal ook weer rente. Enzovoort. Samengestelde rente heet dat. Een van de redenen om je geld niet in een oude sok te bewaren. Dat is ook reuze onhandig bij de bakker, online en bij contactloze betalingen.
Maar er zijn meer vormen van kapitaal dan geld alleen. Zo heb je nog sociaal kapitaal en informatiekapitaal. Deze vormen van kapitaal zijn zeker in crisistijd erg de moeite waard om te bestuderen, de werking ervan is iets anders dan die van geld. Het aardige is dat wie weinig monetair kapitaal (geld) heeft het beste tijd en moeite kan investeren in deze andere twee vormen. Sterker nog, sociaal kapitaal en informatiekapitaal leveren zeker op termijn monetair kapitaal op.
Sociaal kapitaal is de optelsom van iedereen die jou kent, en jou wat gunt op basis van je gedrag en reputatie. Hier geldt zeker: “wie goed doet goed ontmoet”. En als je dat kapitaal ‘uitgeeft’ om er anderen mee te helpen, dan krijg je ‘rente’. Want als je mensen veel helpt, gunnen ze je meer. Dat is geen ruil- of transactiemodel, maar doorgaans werkt het zo dat als je veel sociaal kapitaal vergaart, je meer toegang tot informatie, of andere waardevolle zaken krijgt. Sommigen noemen dit netwerken, maar de help-kant van het verhaal is wat het verschil maakt.
Informatiekapitaal is de optelsom van alle informatie die je hebt of waarover je kunt beschikken. En daar gaat wat mis bij het overgrote deel van de thuiswerkers. Die stoppen hun informatiekapitaal in oude sokken. Maar die zijn niet van wol, maar kennen we als mappen, sub mappen en documenten in de mail en op de harde of virtuele schijf van de computer. En daarmee is dit kapitaal nauwelijks nog liquide. Want de meeste lezers van dit stukje kunnen met grote regelmaat niet in een aantal seconden bij dat kapitaal. En dat maakt uit. Want hoe meer je informatiekapitaal (bij voorkeur op een smartphone want die heb je meestal bij je) liquide is, des te sneller kun je er anderen mee verrassen of verheugen tijdens een vergadering of gesprek.
En degene die het meeste waardevolle informatiekapitaal beschikbaar heeft en altruïstisch deelt, vergaart het meeste sociale kapitaal. En wie moeiteloos beide vormen van kapitaal kan inzetten en laten groeien, zal vele malen makkelijker aan monetair kapitaal kunnen komen. En dit tegelijkertijd minder nodig hebben. Toegang is het nieuwe goud van de netwerksamenleving.
Hoe je leert om deze vormen van kapitaal liquide en inzetbaarder te maken? Door je te bekwamen in je Digitale Fitheid. Want anno 2020, blijf je (als je een groot deel van de dag met een computer loopt te hannesen) mentaal alleen fit als je digitaal fit bent. Daarover meer in mijn volgende column.
De overige columns voor Leven Magazine zijn hier te vinden.
About Martijn Aslander
Technologie-filosoof | Auteur | Spreker | Verbinder | Oprichter van vele initiatieven
