Net als Uncle Matt uit The Fraggles die de freggelgrot verlaat om de wijde wereld te verkennen, trok ik naar Dublin om een andere kenniswereld te ontdekken - een wereld die lijkt op wat ik ken, maar toch net even anders is.

Het begon allemaal met Bart Verheijen, beheerder van een van de grootste kennismanagement groepen in Nederland en eigenaar van GuruScan. Bart, die ook onderdeel is van het curatieteam van de PKM Summit, legde de verbinding tussen onze Personal Knowledge Management (PKM) wereld en de Knowledge Management (KM) wereld van Barry Byrne's Knowledge Summit Dublin.

Bart's observatie was simpel maar krachtig: de werelden van kennismanagement en persoonlijk kennismanagement liggen relatief dicht tegen elkaar aan. Het zou goed zijn om meer uit te wisselen. Dus besloten we als organisaties tickets uit te wisselen, en zo vertrok ik afgelopen zondag met mijn lief naar Dublin voor een fijn uitje - inclusief een tweedaagse conferentie over kennismanagement.

Trinity College Dublin
Het was fantastisch om op zo'n bijzondere plek - Trinity College in Dublin - een tweedaags event te mogen bijwonen. De conferentie bracht mensen uit de hele wereld samen: van de World Trade Organization en NATO tot farmaceuten, bankiers, het VN Voedselprogramma, grote accountantskantoren, en natuurlijk veel losse geïnteresseerden, wetenschappers en IT'ers.

Ik ben graag dienstbaar en ontdekte al lang geleden bij de Quantified Self Summit, dat als je als eerste komt opdagen en gelijk gaat helpen, het de beste ijsbreker is voor nieuwe contacten in een wereld waar je niet eerder was. Dus arriveerde ik als een van de eersten en begon meteen met helpen - badges ordenen, vrijwilligersklusjes doen. Ik zocht een strategisch plekje voorin de zaal om alles goed te kunnen zien en sprekers na afloop te kunnen aanspreken. Mijn 100 flyers van de PKM Summit in maart (met handige QR-code en een deel van het nog te bouwen programma) waren klaar voor verspreiding.

Wat me meteen opviel: de PKM-wereld is écht een hele andere wereld dan de KM-wereld.

Zo woonde ik een sessie bij van een van de Big Five accountantsbureaus. De spreker vertelde bevlogen over het fenomeen 'knowledge graph' en wat je daar met AI mee zou kunnen. Ik begreep niet waarom iedereen zo enthousiast was - alle Obsidian-gebruikers (en dat zijn er miljoenen!) maken hier dagelijks gebruik van. Gratis, privacy-vriendelijk en gewoon lokaal op hun eigen computer.

Toen ik mijn eigen knowledge graph liet zien - dertig jaar kennis, ervaring en structuur - had de man nog nooit van Obsidian gehoord en wist niet hoe ik het had gedaan. Ik toonde mensen hoe ik informatie en kennis vang, vastleg en vooral snel terugvind, terwijl zij meer bezig leken met het structureren van grote IT-systemen dan met de praktische kant van de gemiddelde medewerker.

Dat bleek in de diverse discussies ook een zorg bij veel van de deelnemers aan de summit. Gaan bedrijven het vastleggen en vinden van kennis en informatie uitbesteden aan AI? Gaan ze daardoor heel veel mensen ontslaan? Dit speelde behoorlijk, merkte ik. Voor veel mensen zou het namelijk een reden zijn om geen kennis te delen. Omdat die wordt gevangen en opgeslurpt door AI en hun werk misschien overbodig maakt. Die angst lijkt me terecht.

Uiteindelijk gaat het gelukkig toch om mensen
Wat ik heel tof om te merken vond, is dat de meeste mensen die hier verstand van hebben al jaren blijven hameren op de menselijke kant van kennis. Kennis zit in hoofden van mensen en die gaan ze alleen delen als er psychologische veiligheid is en gelegenheid. Iets wat de meeste organisaties vergeten en proberen te automatiseren - wat natuurlijk niet gaat.

Er was dan ook veel aandacht voor communities of practice en voor het met elkaar uitwisselen van ideeën, inzichten en ervaringen. Mensen gaan pas kennis delen als je dat makkelijk maakt. Daarom is kennismanagement niet op te lossen met technologie, maar met aandacht voor elkaar en met een psychologisch veilige omgeving. En met meetups!

Dit is iets wat wij bij de Digitale Fitheid Community en de Digitale Fitheid Meetups al jaren in de smiezen hebben, en waarom het DNA van de PKM Summit op dat mechanisme gebouwd is - warm en communal, zodat iedereen kwispelend kan uitwisselen en niks te gek is.

Ik had me opgegeven voor een eventueel vrijkomend sprekerslot mocht een spreker onverhoopt uitvallen, maar dat gebeurde gelukkig voor hen niet. Jammer genoeg had ik daardoor geen podium om mijn inzicht en kennis te delen, dus besloot ik de vragenrondjes na elke keynote te gebruiken voor verdiepingsvragen uit mijn wereld en spectrum.

Het leuke hiervan was dat elke keer als ik een paar minuten wat gezegd had, er direct allemaal mensen op me afstormden met de vraag of ik dat in hun land - tot en met Australië - ook kon uitleggen en toelichten. Het leverde heel veel korte, leuke gesprekjes op over hoe ik kijk naar mijn informatiekapitaal, informatieliquiditeit en sociaal kapitaal en dat benut.

Mijn oude adagium dat het vraagstuk in de Bermudadriehoek HR-IT-IV (Informatie Voorziening) gevallen is - dat beslissers en bestuurders de pijn zelf niet voelen en daardoor niet op de radar hebben - bleek ook hier gretig aftrek te vinden.

De Avonden: Verbinding en Reflectie
Op de eerste avond hadden we in een prachtige, oude, klassieke zaal die me deed denken aan de Harry Potter films, een fantastisch diner met alle deelnemers. Door mijn infarct heb ik het toetje helaas niet kunnen halen - de hoeveelheid galm en geluid was te intens na een dag vol prikkels. Terwijl ik tussen de bedrijven door mijn boek aan het afronden was, ging om negen uur bij mij het licht uit en moest ik gauw naar het hotel. Gelukkig was dat om de hoek.

Op de tweede avond sloten we af met een geweldige borrel met live muziek in een fantastische Ierse pub, ook om de hoek van ons hotel. Ik drink niet veel alcohol sinds mijn infarct, maar ik genoot toch heel even van een Jameson en een Guinness. Mission accomplished!

Mijn grootste inzicht was een taalbruggetje tussen de wereld van kennismanagement en persoonlijk kennismanagement. Een van de heilige gralen van kennismanagement is iets wat ze 'tacit knowledge' noemen - de kennis in de hoofden van al die mensen, de ongeschreven kennis.

Dit raakt op bijna elke denkbare manier aan waar wij met PKM mee bezig zijn: het vangen, filteren, structureren en bliksemsnel terugvinden van informatie. Ah! Dus dat heet gewoon anders bij hen. Zij noemen dat tacit knowledge, maar ze weten allemaal niet hoe je het aanpakt. Nou, wij dus wel! Want dat is precies waar wij in de leergang Digitale Fitheidop ingaan bij het stukje PKM. Daar heb je alleen een paar digitale vaardigheden voor nodig en een vorm van digitale hygiëne. Barts aanname klopte. Deze werelden moeten elkaar gauw maar eens gaan raken.

De Oogst: Internationale Verbindingen
Veel fijne contacten erbij, een lans gebroken voor PKM, en ik weet zeker dat er flink wat mensen van deze summit volgend jaar naar de PKM Summit komen. Ik heb zeker acht mensen die vroegen of ik in het buitenland bij hen langs kon komen. Je moet altijd maar afwachten wat ervan komt, maar dit zou zo maar eens kunnen gaan lukken.

Gelukkig komt mijn boek over persoonlijk kennismanagement met Obsidian ook in het Engels en het Spaans uit binnenkort - qua timing perfect voor deze internationale verbindingen.

Net als Uncle Matt die terugkeerde naar de fraggelgrot met verhalen over de 'Silly Creatures' die hij had ontmoet, keer ik terug met het besef dat de KM-wereld en PKM-wereld inderdaad verwant zijn, maar andere talen spreken en andere perspectieven hebben.

Waar zij tacit knowledge zeggen, zeggen wij persoonlijk kennismanagement. Waar zij zoeken naar grote systemen en structuren, bouwen wij aan individuele vaardigheden en digitale hygiëne. Maar de missie is hetzelfde: kennis vindbaar, deelbaar en bruikbaar maken voor mensen die er beter van worden.

En ik ben blij dat we de eerste verbindingen hier gelegd hebben. Dat kan over een paar jaar nog wel eens een heel ding gaan worden, deze samenwerking.