Vissen is mediteren voor Rotterdammers.
Hetgeen niet veel later werd bevestigd in een mooi artikel in de Volkskrant. Want de vissende mens doet het op mentaal vlak namelijk buitengewoon goed:
Vissers vertoeven urenlang in de gezonde buitenlucht. Omdat ze lang aan de waterkant zitten, profiteren ze ook nog van zogeheten negatieve luchtionen, die zowel onze stemming als ons immuunsysteem verbeteren. En passant versterken ze tijdens het kijken naar de dobber hun concentratievermogen en reguleren ze hun ademhaling. Vaak spelen ze ook nog klaar wat menig ander zelfs na vier mindfullnesscursussen nog niet lukt, namelijk urenlang āin het hier en nu zijnā.
Onderzoekers ontdekten dat de hengel ook echt helend kan werken. Zowel mensen met een burn-out als mensen met een posttraumatische stressstoornis en herstellende kankerpatiƫnten bleken baat te hebben bij het richten van hun gedachten op een dobber in het water.
Omdat vissers vaak per ongeluk onthaasten, zijn de gezondheidseffecten voor hen groter dan voor mensen die āeen plan makenā om te onthaasten. Mensen die denken, oeps, ik moet nog onthaasten, oeps, ik moet nog mijn mindfullness-oefeningen doen in de vrije natuur, oeps, ik moet nog gaan vissen, die ervaren toch weer stress en gooien daarmee het idee ervan met het badwater weg.
Ik heb in mijn leven nog nooit een serieus visavontuur beleefd, op wat suf gehengel in mijn jonge jaren na, maar dat mocht geen naam hebben. Nadat mijn buurman op Vlieland al een paar keer een zeebaars langs bracht vroeg hij of ik een keer mee ging.
Waarom ook niet, en ik was gelijk benieuwd. Het zou wel laat worden, en ik moest laarzen mee, en een lamp en ook een mes. Voor mijn comfort nam ik gelijk mijn favoriete strandstoeltje mee, die je als rugzak op je rug kunt laden (iemand heeft echt goed nagedacht over het ontwerp) en wat van mijn favoriete sigaren. Sinds mijn infarct drink ik nauwelijks nog alcohol, maar ik vond hier twee blikjes Skuumkoppe wel op zijn plek.
Op de fiets met een kar vol vistoestanden aan elkaar gebonden met stukjes touw togen we flink westelijk langs de Noordzeekust. Na een flink stuk fietsen (Goede visstekjes houden vissers graag geheim, dus ik mocht niet zeggen waar) waren we er en sjouwden we de hele meuk het hoge duin over, en daarna over een flink breed stuk strand.
Aldaar was het vaste vismaatje van mijn buurman er al en werd het hele gebeuren opgetuigd. Ik gaf mijn ogen flink de kost en leerde van alles over het materiaal en de ideale opzet.
Het doel was zeebaars, maar bot en schol zijn ook niet te versmaden. Ik maakte kennis met de zeepier, en een ander wonderlijk beest, waar ik niet eerder van hoorde. De zager. Die zijn naam eer aandoet. Mochten er 1-meter versies van bestaan, dan zou je je rot schrikken. Het is een miniatuurversie van de monsters uit Dune en StarWars. Een worm met een kop die agressief kan bijten. Ik testte het maar niet uit, maar dat voel je naar verluidt flink, al bijten ze niet door je huid heen.
Het blijkt het lievelingsmaal van de zeebaars. Ze zijn erg beweeglijk en daardoor precies wat je wilt als aas.
Van 20.00 tot 00.30 was het een kwestie van veel wachten. Mijn buurman vertelde dat doorgaans de meeste mensen die een keer meegaan voor die tijd afhaken, maar ik ging ervoor en wachtte geduldig af, genietend van het uitzicht, de stilte, en las wat long-reads op mijn e-reader.
Ik stak nog een sigaartje op, maakte mijn tweede blikje Skuupkoppe open en toen begon het.
Ik dacht altijd dat je bij het vissen naar het water moest kijken, maar bij zeevissen in het donker kijk je dus naar de punt van je hengel. En omdat het donker is maken ze daar fluorescerende dingen aan vast, zodat je goed kan zien wat er gebeurt. Een geoefend oog ziet het verschil tussen een wild ritmisch bewegende hengelpunt door de deining van de golven, en de zevende golf die een extra klap op de visdraad geeft. Allemaal niet boeiend. Maar zodra het wat intenser en a-ritmisch wordt moet je er snel bij zijn.
Zeebaarzen en hun favoriete voedsel de zager houden van rust, stilte en het donker. Vandaar dat ze nu pas te vangen waren. Rond 00.30 hadden we de eerste zeebaars, en een flinke ook. Ineens begreep ik de lol van het vissen. In de uren erna moesten we om de haverklap aan de bak, soms met twee hengels tegelijk. Het was feest (voor ons dan, de vissen dachten er vast anders over.) De zagers aan de haak lokten erg veel flinke baarsen. Uiteindelijk hadden we een kilo of 12 gevangen.
Rond 03.00 was het welletjes, maar dan begint dus een nieuwe fase. Die vissen kun je het beste op het strand schoonmaken (ontdoen van ingewanden), dan ben je daar alvast vanaf. De darmen snijd je open en dan kun je zien wat ze allemaal net gegeten hebben. Hele krabbetjes en mini scholletjes en nog veel meer. Leerzaam en interessant.
De kop en staart laat je zitten, die vissen worden verkocht aan de lokale horeca en aan de dofheid van de ogen kun je zien hoe vers de vis is (in dit geval supervers), en daarom laat je de kop aan de vis zitten.
Vervolgens spoel je de vis helemaal schoon in een poeltje en pak je het hele gebeuren plus de lading vis en moest je het strand weer over, het duin op en af. Daarna alles weer op de kar en weer terug. Ik was om 04.00 thuis.
Voor de andere buren en een vriend hier verderop en onszelf hield ik wat baars achter. Het fileren van die beesten gaat me steeds beter af en daarmee was het niet alleen een heel avontuur, maar we aten van eigen gevangen en gefileerde vis. Mooi om eens mee te maken. (buurman Michiel tekende voor het mooist opgemaakte bord zeebaars)
De dag erop had ik de smaak te pakken en ging ik met een heel stel het wad op, aan de andere kant van het eiland. Ik leerde over oesters, mosselen en kokkels. En over een plantje dat geweldig is in een salade. De zeekraal, die gek genoeg niet in zee groeit, maar altijd uitkijkt op zee langs de berm.
Ik eet op oesters en Sint-Jakobsschelpen na geen schaal-of weekdieren, maar de pluk- en zoekervaring was geweldig. Dit kookte onze buurman van alles dat we vingen:
Ik ga eens wat meer wildplukken en op paddestoelenjacht dit jaar. De lol, de ervaring, de lessen en het eten zijn te mooi en te fijn!