Martijn Aslander

August 31, 2025

Obsidian gebruiken zonder queries is als met een Boeing 747 rijden over de snelweg

6E5D81B0-D477-4FDC-BF30-C4579B631C4A.png


Obsidian is geen notitie-app (en dat is precies het punt)


In de afgelopen twee jaar sprak ik honderden mensen die enthousiast werden over Obsidian. En dat is heel terecht. Deze tool helpt mij bliksemsnel informatie op te slaan én terug te vinden. We praten over seconden, niet over minuten. Minuten zijn te lang en halen je uit je flow. Daarom zijn die seconden zo belangrijk.

Technologie mag nooit in de weg staan tussen wat je gedaan wilt krijgen en wat je gedaan krijgt.
Ik ontdekte een patroon bij de mensen die heel enthousiast waren over Obsidian en vervolgens vastliepen omdat ze "het" niet voelden. Ze maakten zonder uitzondering allemaal dezelfde beginnersfouten.

De meeste beginners gebruiken Obsidian als de zoveelste notitie-app. Ze maken braaf notities, stoppen ze in mapjes, en... dat was het dan.

Obsidian is geen notitie-app. Het is een informatie-app.
Het verschil? Met een Boeing over de snelweg rijden versus daadwerkelijk opstijgen. Ja, je komt vooruit. Maar je mist de essentie van wat het ding kan.


De drie pijlers van een goed Obsidian-systeem
In mijn boek Obsidian voor Beginners leg ik dit uitgebreid uit. Voor de ongeduldigen onder jullie, hier de spoiler in drie stappen:


1. Templates: je digitale colofon
Wat sla je regelmatig op? Meetings? Boeken? Telefoontjes? Recepten? Films? Je favoriete research onderwerpen?

Maak voor elk type informatie een template. Simpel: een standaard opzet met de juiste metadata bovenaan. In Obsidian doe je dat tussen drie streepjes.
---
Categorie: banktransactie
Bank: Bunq
Datum: 2019-03-19
Mijn Rekening: NL26BUNQ2208682807
Tegenrekening: 
Partij: Albert Heijn
Entiteit: '[[🛗 Martijn Privé]]'
Soort: Boodschappen
Tags: 
Afschrijving: € 6,31
Bijschrijving: 
---


Dit is je digitale bijsluiter. Het colofon van je notitie. De ingrediëntenlijst waarmee Obsidian snapt wat er in het pakketje zit.

Als ik dat handmatig zou moeten invullen, dan zou ik er niet aan beginnen. Maar dat hoeft dus niet. Stop het in een template en koppel er een sneltoets aan. Ik gebruik Option+B voor een boek en Option+M voor een meeting. Twee toetsen en je bent klaar.


2. Metadata: de motor onder de motorkap
Het overgrote deel van wat ik in Obsidian stop, heeft metadata. Logisch, want informatie zonder context is waardeloos.

Dit klinkt als veel werk, maar door templates hoef je alleen de specifieke velden in te vullen. De structuur staat er al. Hoe ik dat precies doe, heb ik beschreven in mijn ontologie.

Mijn eigen ontologie is behoorlijk uitgebreid, maar die van jou hoeft dat niet te zijn. Begin met een simpele opzet en bouw uit wat werkt. Het principe is belangrijker dan mijn exacte systeem.


3. Queries: je persoonlijke zoekmachine
Nu komt de magie. Al die metadata? Die maak je doorzoekbaar met queries - opgeslagen zoekopdrachten die je informatie filteren en presenteren.

Voorbeeld: alle afschrijvingen van Albert Heijn voor boodschappen van mijn privérekening. Deze query geeft me het antwoord in een halve seconde:

TABLE Afschrijving
WHERE string(Entiteit) = "[[🛗 Martijn Privé]]"
AND string(Partij) = "Albert Heijn"
AND string(Soort) = "Boodschappen"


Plak deze code in een notitie en je hebt een live dashboard. Alle toekomstige transacties verschijnen automatisch zodra je ze toevoegt. Het systeem houdt alles real-time bij.


De setup: 2 minuten werk

  1. Installeer de Dataview plugin (te vinden in de instellingen van Obsidian bij Community Plugins)
  2. Activeer de plugin door in de instellingen op 'Enable' te klikken
  3. Klaar

Met deze handeling veranderde je Obsidian van een verzameling notities in een superkrachtig informatiefiltersysteem. Sneller en krachtiger dan je ooit gezien hebt, en volledig naar je eigen hand te zetten. Als organisaties zoals de Politie of het UWV dit zouden begrijpen, zouden ze acuut de meeste software buiten de deur zetten.


Samenvattend:
Zonder sneltoetsen, templates en queries zou ik Obsidian niet gebruiken.

Dit is geen nice-to-have, dit is de kern. Dit maakt het verschil tussen "weer een app waar je notities in kwijt kunt" en "holy shit, ik kan alles terugvinden".

De leercurve is vele malen kleiner dan het begrijpen van alle opmaakknopjes in Word of in Teams. Het is simpeler dan SharePoint of zelfs PowerPoint (die app heb ik zelf nooit kunnen begrijpen).


Tenslotte:
Ik geef maandelijks gratis beginnerssessies over Obsidian bij Wonders of Work, het voormalige Seats2Meet, naast Utrecht Centraal. In deze link kun je de data vinden; die van september voeg ik snel toe.
Mocht je als organisatie met een team aan de slag willen met dit onderwerp, dan heb ik vanuit de Digitale Fitheid Academie een workshop ontwikkeld met ons team, die Grip op Informatie heet.

Disclaimer: Ik schreef een boek over dit onderwerp, waarbij de inhoud van het bovenstaande artikel echt maar een topje van de ijsberg is van wat je met Obsidian kunt en hoe het werkt. Verder heb ik geen banden met Obsidian en tot dusver nog nooit iemand van de organisatie gesproken.


About Martijn Aslander

Technologie-filosoof | Auteur | Spreker | Verbinder | Oprichter van vele initiatieven

Momenteel vrolijk druk met Digitale Fitheid 

De leukste dingen die ik momenteel aan het doen ben: https://linktr.ee/martijnaslander en https://linktr.ee/digitalefitheid