Een lege vloer

We stonden op een lege vloer, bij het Noord Nederlands Toneel (NITE). Zo begint elke regisseur: met een lege zaal. "Elk detail dat wordt toegevoegd doet ertoe," zei Ritzo tijdens het seminar 'De kunst van het samenbrengen', waar ik afgelopen week aan deelnam.

Hoe dat uitpakt zagen we gistermiddag bij Cirque du Soleil, in hun voorstelling 'Corteo'. Het ene moment een bijna leeg podium, het volgende moment zoveel dynamiek dat het niet bij te benen was. Magisch. Alles zorgvuldig ontworpen om een verhaal neer te zetten en je te betoveren. Judith zei vandaag nog dat ze af en toe vergat te applaudisseren, zo ging ze op in de voorstelling en alles dat zich voor onze neus afspeelde.

Het deed me denken aan wat ik leerde in een kasteel in de Ardennen, tijdens de training 'Experience Design' van Kaospilots. Daar maakte ik kennis met het 5E Experience Design Model – sindsdien mijn houvast bij het ontwerpen van experiences. Van de eerste excitement en entry, via diepe engagement, naar een doordachte exit en betekenisvolle extension.

Van theorie naar praktijk

Bij het DesignLab gaf ik er vorig jaar samen met Jamila nog een training in. Van A tot Z doorleefd: de aankondiging en binnenkomst in 'Alice in Wonderland'-stijl, compleet met bijpassende hapjes en drankjes. Samen experiences ontwerpen, van hospiteeravond tot introductiekamp (we richtten ons op studenten).


De magische vork

En dan die laatste stap, die eigenlijk al vooraf begon: de magische vork. We hadden deelnemers vooraf gevraagd die mee te brengen. Althans: een vork, zonder dat ze beseften dat we die zouden 'betoveren'. Dat deden we namelijk bij de afronding, als blijvende reminder: "May the Fork be with you!"

Een ervaring is als een verhaal dat je meeneemt, waarin je op kunt gaan. Maar te vaak denken we alleen aan het middenstuk - de 'showtime' - en vergeten we het cruciaal belang van een goede afsluiting en nasleep. Het zijn juist die laatste twee E's - Exit en Extension - die bepalen of een ervaring beklijft of vervaagt.

Elke keer als ik onze keukenlade open, word ik eraan herinnerd. De betoverde vork vertelt me steeds opnieuw het verhaal. Ritzo heeft zijn eigen 'vork': hij belt me volgende week nog als onderdeel van wat hij de de 'na-zaal' noemt, precies wetend dat reflectie de ervaring verdiept. Alleen Cirque du Soleil... dat laat helaas de magie bij de uitgang verdampen. Een werkelijk doordachte experience stopt niet bij het applaus - die geeft je iets mee naar huis. Iets tastbaars, als een betoverde vork. Of iets ontastbaars, als een verhaal dat vraagt om doorverteld te worden.

Nu ik dat zo opschrijf... misschien ben íkzelf wel die 'extension' gewórden, door dit verhaal met je te delen. :-) De les om daaruit te trekken: elke ervaring die we creëren is pas écht compleet als deze verder leeft, zich verspreidt, en anderen inspireert om ook voorbij de laatste drempel te denken. May the Fork be with you!