Martijn Aslander

October 28, 2025

📰 Wat me deze week bezighield (Week 43 2025)

IMG_8091.jpeg


Week 43 ligt achter ons. Het was herfstvakantie en mijn dochters waren flink actief. De oudste was voor het eerst dagen op kamp en de jongste ging twee dagen intensief tekenen en knutselen ergens. Ik knutselde vooral aan code en voelde voor het eerst de joy die programmeurs voelen na een tijdje bouwen aan iets dat lukt. Ik werkte een dagje in Noordwijk naast een haardvuur, maakte snode plannen met Guido Thys en genoot van een intensieve startbijeenkomst van de Pilot Informatieautonomie. Verder hield ik een lange sessie over Obsidian bij Wonders of Work. Ik eindigde met verjaardagsbezoek in Drenthe.



1 De 5e Maand van de Digitale Fitheid en de 3e PKM Summit
Toen ik met Marie Louise Borsje van de RijksAcademie voor Digitalisering en Informatisering Overheid meer dan vijf jaar geleden besloot om de Maand van de Digitale Fitheid te organiseren, hadden we geen idee waar we aan begonnen. Het leuke van dit soort projecten: je begint gewoon en dan maak je het elke keer ietsje beter. Die aanpak werkt voor mij al meer dan 20 jaar het beste.

We zijn ongelooflijk trots op wat we in die paar jaar met nauwelijks budget voor elkaar hebben gebokst. Een project waar meer dan duizend organisaties direct en indirect aan hebben bijgedragen, en dat er absoluut toe heeft bijgedragen dat het thema digitale fitheid behoorlijk op de kaart staat. Het is een vast begrip geworden en we zien dat ook terug in de groei van de Digitale Fitheid Community.

De bekendheid staat, nu komt de gedragsverandering. Die gaat altijd langzamer. Mensen houden vaak vast aan hun oude gewoontes en blijven daardoor meer dan honderden uren per jaar onnodig kwijt aan digitaal gedoe. Gelukkig is een lange adem een van mijn specialiteiten: beginnen en volhouden.

Afgelopen week meldde zich het 4.300ste lid van de Digitale Fitheid Community. Dit soort dingen gebeuren als je gewoon volhoudt.

Het thema van de vijfde editie is boeiend: data-soevereiniteit. Wat is dat en wat betekent het voor ons als mens, maar ook voor ons als organisaties en misschien zelfs voor ons als land? Hoe ga je daar mee om? Hoe maak je informatie toegankelijk, ook voor mensen met een beperking? Hoe krijg je weer grip en controle over je eigen informatie en data?

En wat is wel of niet de rol van je leidinggevende daarin? Wat doet dat met het beleid van organisaties en met de keuzes en het ontwerp voor tools, architectuur en nog veel meer?

Ik heb er nu al zin in, want ik weet zeker dat dit het thema is waar ik zelf het meest van ga leren. En hopelijk jullie ook. De eerste voorbereidingsbijeenkomsten zijn al gepland. Wil je ook meedoen als organisatie? Dat kan en is erg simpel. Stuur me een bericht als je ideeën of hulp nodig hebt.
 

2 De monsterklus is begonnen!
De monsterklus waarover ik begin september schreef is begonnen. Mijn inzichten en ontdekkingen over dat informatie opslaan in documenten een fundamenteel verkeerde aanpak is, leiden tot een storm aan reacties en gelukkig veel bijval. Met steun van een aantal van de grootste overheidsorganisaties en een klein team, aangevuld met deelnemers uit al die organisaties die bijdragen, kijken we een half jaar lang tweewekelijks of die inzichten en oplossingsrichtingen leiden tot concrete praktische use cases.

Het uitgangspunt: computers houden niet van het documentformaat .docx of .pdf. Die zijn lastig in grote aantallen te doorlezen en leiden tot fouten en bij AI tot hallucinaties. De maatschappelijke en economische schade hiervan loopt in de miljarden, al lijkt dat formaat heel onschuldig (net als een malariamug). Als je dit voor het eerst leest en je wenkbrauwen fronst, lees dan dit eerst even.

Ik hoop de resultaten van de Pilot Informatie Autonomie eind maart bij de afsluiting van de vijfde Maand van de Digitale Fitheid die als thema data-soevereiniteit heeft, uitgebreid te kunnen delen. Het project wordt grondig gedocumenteerd en levert prototypes en praktische use cases op die waarschijnlijk breed toepasbaar zullen zijn.


3 Beginnerssessie Obsidian bij Wonders of Work
Ik hield afgelopen week voor de zevende keer een beginnerssessie van drie uur bij Wonders of Work voor mensen die het fijn vinden om stap voor stap door de werking en mogelijkheden van Obsidian heen te lopen.

Voor mij zijn deze sessies heel waardevol omdat ze mij dwingen om steeds scherper te formuleren hoe je zo'n nieuw paradigma qua opslaan van informatie eigenlijk overbrengt aan mensen. Ook leveren ze belangrijke inzichten op voor de pilot informatie-autonomie.

Ik had een volle zaal met mensen uit alle hoeken van het land, die na drie uur een stuk wijzer en enigszins verwonderd of verward, maar allemaal wijzer de zaal weer verlieten. De volgende editie is vrijdag 7 november. Hier kun je je aanmelden. Wil je liever online hulp? Op het platform Digitale Fitheid hebben we sinds kort een hoekje voor Obsidian-gebruikers. Of kom naar onze maandelijkse meetups waar altijd wel experts aanwezig zijn die je graag helpen.


4 Over mijn bezoek aan Guido Thys en over de 3e PKM Summit
Mijn ontmoeting met Guido Thys in het Antwerpse smaakte naar meer. Afgelopen week bezocht ik hem in zijn prachtige boerderij in Noord-Holland. We wisselden van alles uit over onze gezamenlijke passie: boeken en bibliotheken, en over het sprekersvak.

Guido is zonder twijfel een van de grappigste sprekers in het beroep en is koning op het onderwerp klantwaarde. Hij vertelt op humoristische wijze in zijn boeken en in zijn optredens hoe je klanten het beste weg kan jagen. Een goede truc om zijn waardevolle kennis en inzichten tot je te nemen.

Gek genoeg was hij nog nooit te gast in de geweldige podcastserie over het sprekersvak van Maurits Ouweneel. Dus die heb ik gauw aan elkaar geknoopt. Hopelijk is hij binnenkort daar te gast met zijn geweldige inzichten, na meer dan 25 jaar op het podium gestaan te hebben.

We maakten wat leuke plannetjes om mensen uit de bibliotheekwereld te helpen, in Nederland maar zeker ook in Vlaanderen. Samen op het podium lijkt ons geweldig, en dat zou zomaar eens kunnen lukken. Over een tijdje hoor je er hier vast meer over.

Tijdens de Maand van de Digitale Fitheid organiseren we de derde editie van de PKM Summit. Sponsors en kennispartners melden zich in rap tempo aan. Op 20 en 21 maart komen er een paar honderd bijzondere denkers en doeners op het gebied van informatie, kennis, creativiteit en AI (die thema's hangen nauw samen) bijeen in Utrecht. Het is een stevig evenement aan het worden met bezoekers uit vijf continenten en meer dan twintig landen.

Gelukkig hebben zich voor het eerst wat grote sponsors gemeld voor het evenement. Er kunnen organisaties voor 2500 euro kennispartner worden van het event. Ook daar is steeds meer belangstelling voor. Ik vermoed dat dit de eerste editie gaat zijn die uitverkocht raakt. Kennispartner worden garandeert organisaties toegang met een aantal kaarten.

De line-up is nu al indrukwekkend en wordt alleen nog maar beter. Als je bovengemiddeld benieuwd bent naar hoe je je eigen informatie beter kunt organiseren en daardoor slagvaardiger of creatiever kunt zijn (of meer rust in je hoofd krijgt), dan is dit de leukste en warmste plek die ik daarvoor ooit gebouwd heb. De toegangsprijzen zijn heel vriendelijk, omdat het anders zo'n event wordt met allemaal mensen in een pak. En dat zijn, sorry voor de pakkendragers, doorgaans niet de leukste bijeenkomsten.

Hier een interview
dat ik over deze materie gaf vorig jaar tijdens de summit.


5 Menselijk vernuft
- Ik kreeg erg leuke reacties op mijn bericht van vorige week over mijn eerste ontmoeting met een humanoïde. Een mens lijkt op een robot. Hierdoor heb ik ook de ontwikkelingen erop heen wat scherper, en dit is interessant. Hoe leren we robots waar ze naar kijken, zodat ze weten wat ze ermee moeten doen?

- Ik had met Mark Meinema mooie gesprekken over het verschil tussen een iets en een iemand. Waarom zijn we banger voor een beer dan voor een vallend rotsblok? Daar is een term voor: perceived agency, ik schreef er een stukje over.

- De NFC-chip in je iPhone (ik heb nog steeds zo'n ding in mijn arm) wordt krachtiger, ik voorspel vele nieuwe handige toepassingen.


6 Overig delenswaardig:
- Het boek "Zullen we nu weer aan het werk gaan" van Peter Ros ligt bij de drukker. Ik mocht er deze zomer flink met hem over sparren en het eindresultaat is geweldig. Het goede boek op het goede moment vermoed ik. Dat gaat een hoop stof doen opwaaien en dat is hard nodig. Hij muntte het begrip clutter-productiviteit, iets dat nóg verder gaan dan de pseudo-productiviteit waar Cal Newport het eerder over had. Druk zijn met drukte, daar moeten we gauw van af, en dit boek van Peter zal er geheid aan bijdragen!

1761573703869.jpeg


- Felienne had weer een heerlijk lang stuk over vrouwen in de informatica. Ik smul van haar verhalen. En mocht je nou vinden dat mijn weekberichten lang zijn, die Felienne zijn nóg veel langer en hebben een nog hogere informatiedichtheid dan de mijne 🤣

- Door Wifi-signalen te interpreteren kun je mensen identificeren, heel logisch als je erover nadenkt, maar ik was er niet opgekomen..

- Ik merk dat ik wat terughoudend ben om mijn extreme enthousiasme over wat ik leer met code hier te delen. Ik vind mensen nog steeds oneindig veel interessanter dan computers, maar met die nieuwe skills en tools krijg ik zoveel meer gedaan dat ik het niet kan laten om daar stug aan door te werken en er naar te linken

- Ik vind ons brein mateloos interessant, dit is een artikel over hoe ons brein opruimt.



Dank voor het lezen 🙏
Warme groet, Martijn

Hier het bericht van vorige week (voor de nieuwkomers)


📅 Agenda leuke activiteiten en evenementen Martijn

Wil je mijn research steunen of heb je af en toe iets over voor deze weekberichten, doneer dan hier. Vind je het leuker om me iets cadeau te doen? Hier mijn lijstje.

Ik hoor het heel graag als je blij wordt van deze weekberichten en er iets aan hebt.

About Martijn Aslander

Technologie-filosoof | Auteur | Spreker | Verbinder | Oprichter van vele initiatieven

Momenteel vrolijk druk met Digitale Fitheid 

De leukste dingen die ik momenteel aan het doen ben: https://linktr.ee/martijnaslander en https://linktr.ee/digitalefitheid