Martijn Aslander

April 8, 2025

📰 Wat me deze week bezighield (Week 14 2025)

5E120286-6433-4A28-89C1-BAB710585E8D_1_201_a.jpeg


Week 14 zit erop! Het was de laatste week van de 4e editie van de Maand van de Digitale Fitheid, en het was prachtig weer. Ik was bezig in de tuin, en genoot van de kids. Onze jongste zit tegenwoordig op tekenles en komt met tekeningen als die hierboven thuis. "Leuk voor in je weekbericht papa!" Bij deze. Ik had een erg leuk optreden in Zandvoort en vertrok donderdag met Peter Ros en Mark Meinema naar Vlieland. Het weer was fantastisch om onze vaste kampeerplek weer op te bouwen en in alle rust wat plannen te smeden voor de Digitale Fitheid Academie. Nuttig met aangenaam combineren, zo heet dat geloof ik. 



1 Over onze afhankelijkheid van tech-reuzen
Dat er geo-politiek ongelooflijk veel schuift en beweegt zal niemand ontgaan zijn. Van veel zaken vind ik wel wat, maar daar wordt genoeg over gezegd door mensen die veel slimmer zijn dan ik. Wat met al dat geweld mijn extra aandacht wél heeft zijn zaken als data-souvereiniteit, en de impact en afhankelijkheid van grote tech-partijen met hetzij bedenkelijke praktijken danwel kwetsbaar voor misbruik door politici. Sinds ik Zero-Days (kijken!) zag ben ik verre van naïef, maar ook beperkt in mijn mogelijkheden, net als velen.

Onlangs las ik het boek Tech Feudalism van Yanis Varoufakis (de samenvatting staat ook op Blinkist)  

Facebook, Alibaba, TikTok, Uber, and the other Big Tech companies work in a similar way: they’re all in the feudal business of renting out fiefs. Which poses a question: Is an economic system dominated by corporations running cutting-edge software on medieval hardware still capitalism? And if the answer’s no, shouldn’t we find a new name for that system – something like “technofeudalism?"

De macht van de grote techbedrijven loopt gierend uit de hand en schaadt onze economie, zo betoogt Yanis, en volgens mij heeft hij gelijk. Ondanks dat we beter hadden moeten weten, na alles wat uitkwam over Cambridge Analytica, We hebben onze overheden niet ingegrepen en zijn ze verder gegaan in het zich afhankelijk maken van Amerikaanse techbedrijven, met Microsoft voorop.

Eén van de redenen waarom ik zo enthousiast ben over Persoonlijk Kennis Management (PKM) en de tool Obsidian die ik gebruik, Is dat het me dwingt na te denken over mijn eigen informatie en data, en skills aanleert om controle te houden over mijn eigen informatie en data. Ik weet wat er onder de motorkap van mijn systeem gebeurt, en ik kan er zelf aan sleutelen. Ik denk dat we hier niet aan ontkomen, omdat we anders afhankelijk zijn en blijven van tools waarvan we niet snappen hoe onder de motorkap er met onze informatie en data wordt omgegaan. En wat er zou gebeuren als die tools in één keer niet meer werken, wat voor reden dan ook.  Mijn data en informatie zijn behoorlijk futureproof aan het worden. Ik denk dat de meesten van mijn lezers daarin nog een lange weg te gaan hebben, net als onze overheden.  Wil je meer over dit soort thema's leren hou dan Ton Zijlstra en Marleen Stikker in de gaten.


2 Het begin van een stijle leercurve
Afgelopen week had ik een boeiend gesprek met Mark Vletter over een intrigerende afkorting: MCP. Het staat voor Model Context Protocol, en wat hij erover vertelde trof me diep. In Jip en Janneke-taal: hiermee kun je AI-taalmodelen, lokaal en online met elkaar laten praten. Mark had de tool Claude geleerd om ermee te werken, lokale taalmodellen te downloaden (als ik alles goed heb begrepen) en te laten praten met zijn lokale Obsidian PKM-kennisbank.

Verder vertelde hij dat dit open-source-protocol door iedereen omarmt lijkt te worden en in een uiterst rap tempo (het bestaat pas sinds november). Zo kan dit protocol met Google (techreus) Calendar praten en met de website van de NS (die dit protocol ook omarmd heeft). Hierdoor kun je dus over enige tijd relatief makkelijk allemaal taken door AI laten uitvoeren door simpele instructies geven die op basis van informatie uit je agenda bijvoorbeeld een treinreis kan plannen.

Al doorfilosoferend kwam we tot de conclusie dat als dit protocol gemeengoed wordt, de macht en grip van klassieke techreuzen vanzelf kleiner wordt, omdat je door een netwerk van met elkaar pratende mini-ai-bots minder afhankelijk wordt van die grote partijen. Ik ga flink aan de studie en ermee klooien! Hier kom ik zeker nog op terug.


3 Twee acteurs die impact hadden op mijn leven stierven deze week
Deze week ontvielen ons zowel Val Kilmer als Richard Chamberlain. Chamberlain was de acteur die in de jaren 80-serie Shogūn speelde (hij overleed na een herseninfarct). Het verfilmde meesterwerk van James Clavell dat mijn vriend Dick het beste managementboek ever noemde. Afgelopen jaar keek ik naar de nieuwe versie ervan, prachtig gedaan, maar het origineel staat diep in mijn geheugen gegrift. Het was vanuit de binnenlanden van Drenthe waar ik opgroeide mijn eerste kennismaking met een wezenlijk andere cultuur, en die fascinatie voor Japan gloeide nog lang na. Het was denk ik de eerste buitenlandserie die ik van begin tot eind gekeken heb. (ik verslond daarna alle andere boeken van Clavell, allemaal erg dikke boeken)

Val Kilmer kwam op een andere manier binnen in mijn leven. Ik schreef al eens eerder dat ik een behoorlijke tijd een diepe fascinatie voor Jim Morrison had. Hij is verantwoordelijk voor het staartje in deze zin, die een van mijn levensmotto's is:
 
Ga zo hard als je kunt, zonder haast te hebben en zonder jezelf en anderen in gevaar te brengen. 
 
Het was de film van Oliver Stone met Val Kilmer als Jim Morrison. Die was in feite mijn eerste kennismaking met de persoon Jim Morrison. Daarna las ik alles wat ik kon vinden over hem, ik schreef er al eerder over. Het beste boek dat ik over hem las was deze.

Toen er eind jaren '90 een verfilming van de jaren '60-serie The Saint uitkwam, met hem in de hoofdrol, was ik gelijk nieuwsgierig. Kilmer kroop in de huid van hoofdpersoon Simon Templar, een alias bestaande uit Simon the Sorcerer, een bijbelse figuur, en de Knights Templar, de Tempelridders. Deze fictieve figuur was een meestervermommer en een soort superpadvinder die zich uit elke situatie wist te redden en altijd klaarstond voor anderen. Eigenlijk was hij het Engelse antwoord op de Franse Arsène Lupin, een gentleman-thief die over soortgelijke eigenschappen beschikte. Ik schreef twee zomers geleden over hem. Op de een of andere manier blijven dit soort types in verhalen en films me enorm fascineren, zoals Jasper Maskelyne, die de Duitsers in Noord-Afrika in de oorlog op het verkeerde been zette. 

Die fascinatie voor Arsène Lupin en Simon Templar resulteerde toen ik mijn tattoos ging laten zetten in het figuurtje hieronder. Dit is het stijlvolle stokpoppetje van de jaren '60 serie The Saint, voorzien van het hoedje van Arsène Lupin. Verstopt onder mijn linkerarm. Verborgen voor anderen (behalve nu voor jullie), en een knipoog en reminder dat je altijd in elke situatie een perspectief kunt wisselen en dat er altijd opties zijn in lastige gevallen. Voor de speculanten onder mijn lezers: meer tattoos heb ik niet 🤣



IMG_3041.jpeg


4 The freaks shall inherit the earth en mama appelsap
Een van de boeken die ik me regelmatig aanraad, is het boek The Freaks Shall Inherit the Earth. Over waarom jouw unieke zelf blijven zijn en niet wegstoppen, een heel goed idee is in het tijdperk waarin we nu leven. Omdat uniciteit meer opvalt en gewaardeerd wordt dan je aanpassen aan de massa en vervallen tot middelmatigheid.

Met enige regelmaat betrap ik mezelf op een grappige stupiditeit. Ik denk dan al jaren een liedje echt te kennen, om vervolgens, bij nadere bestudering — dat soms plots gebeurt — te ontdekken dat er iets wezenlijk anders gezongen wordt dan dat ik altijd dacht. In het Nederlands is daar een woord voor: Mama Appelsap. Iets wat veel mensen denken te horen als ze naar het liedje "Wanna Be Starting Something" luisteren van Michael Jackson.
Dit fenomeen blijkt wereldwijd te zijn. Het woord dat ervoor gebruikt wordt en ik van de week leerde, heet mondegreen 

Al werkend in de tuin luister ik naar een live-album van The Police. En ik dacht echt dat ik het liedje "Walking in Your Footsteps" wel kende. Tot ik een zinnetje hoorde dat ik nader wilde bestuderen. "The meek shall inherit the earth?" "Hé, dat lijkt verdomd veel op de titel van dat boek" Maar wat is een hemelsnaam een meek? Meek is Engels voor "gentle." De kreet: "De meek shall inherit the earth" is van bijbelse origine. Een fijne boodschap in deze wonderlijke tijden. 


5 Werken aan digitale fitheid in organisaties
De 4e Maand van de Digitale Fitheid ligt alweer achter ons. Door mijn infarct kwam ik niet toe aan een grootste opening als de voorgaande jaren, ondanks de kwaliteit ervan, zoals raak en inspirerend opgeschreven in dit blog van Cathelijne. Ook een afsluiting lukt niet dit jaar om dezelfde reden. Maar wat ben ik blij zeg met hoe die maand ging. Marie-Louise hebben het 4 jaar geleden bedacht als een bottom-up event. Van zo'n duizend organisaties (waaronder veel hele grote overheidsdiensten) weten we dat ze er aan meededen de afgelopen jaren. Van veel meer weten we het niet eens. Van een omgevingsdienst kreeg ik vijf fotos met hoe zij door de hele organisatie posters, schermen, kaartjes met tips en spelletjes zoals hieronder maakten, puttend uit ons rijke archief. Van weer iemand anders zag ik op een hogeschool in het zuiden een banner van de Maand van de Digitale Fitheid die niet bij ons vandaan kwam. Gaaf hoe die dingen uitpakken als je ze loslaat...

Volgend jaar is de vijfde editie en ik ben van plan groot uit te pakken, en een paar leuke stunts uit te halen. Wil je bijdragen als sponsor of kennispartner, meld je dan vast!


PHOTO-2025-03-21-08-30-14.jpg


Met de PKM Summit en de Maand van de Digitale Fitheid achter ons focus ik de komende maanden op de community, en de Digitale Fitheid Academie. De lancering van de nieuwe najaars leergang Digitale Fitheid leverde gelijk nieuwe deelnemers op, en nu zijn we de laatste hand aan het leggen aan een drietal interventie programma's voor organisaties die worstelen met digitalisering, de informatiehuishouding en digitale transformatie.

Allemaal korte interventies van een dag, naast de leergang, de in-company trainingen en het opleiden van digi-coaches. Bedoeld om een flinke slag in vaardigheden en bewustzijn te creëren. Rondom samenwerken, tools en informatie, met zeker ook aandacht voor AI. Grip op Chaos, Grip op Tools en Grip op Informatie. Hier zien we dat de meeste mensen en teams vastlopen. Mocht dat in jouw organisatie ook spelen, neem dan gauw contact op als je nog voor de zomer ermee aan de slag wil.


6 Overig delenswaardig:
- Een van de eerste medicijnen waar ik na mijn infarct vanaf probeer te komen, zijn de statines die ik krijg. Met voeding is daar veel aan te doen. En ik las met stijgende verbazing het boek The Cholesterol Myth. We krijgen eerder te weinig vet binnen dan te veel. Het echte probleem is toch echt suiker 

🔖 Blinkist - The Great Cholesterol Myth.jpg


- Voor de mensen die zich druk maken over Amerika. Dit is een handig boek om te snappen wat er in de onderbuik al meer dan 150 jaar gebeurt: The Demon of Unrest.

- Wonderlijk, en wellicht niet waar. Maar toch... zwaartekracht opheffen?

- Tie-rips glijden te vaak uit het zakje:
IMG_3097.jpeg

Van Mark leerde ik dit weekend dat je zakjes met tie-rips in het midden moet open maken in plaats van boven of onder. Dan krijg je ze er net zo makkelijk uit, maar ze vliegen er niet meer vanzelf uit. Handig!



Dank weer voor het lezen! 🙏
Hartelijkste groet,
Martijn



- 🎪  Maandag 9 juni (2e Pinksterdag) WWDC Viewing party - Elk jaar kijken we naar een van de belangrijkste technologie-evenementen van het jaar, waar Apple de roadmap aan ontwikkelaars toont over de besturingssystemen van onze Macs en iPhones. Het wordt elk jaar live uitgezonden. En we kijken ernaar vanuit Seats2Meet in Utrecht. De toegang is gratis. 


Onderaan deze pagina kun je je abonneren op deze weekberichten. De leukste dingen die ik momenteel doe. En een handige verzamelpagina (ook om door te sturen) met alles over Digitale Fitheid.


Wil je mijn research steunen of heb je af en toe iets over voor deze weekberichten, doneer dan hier.

Deze tools gebruik ik momenteel, en dit zijn de meest recente publicaties.


ps. Ik hoor het heel graag als je blij wordt van deze weekberichten en er iets aan hebt.











About Martijn Aslander

Technologie-filosoof | Auteur | Spreker | Verbinder | Oprichter van vele initiatieven

Momenteel vrolijk druk met Digitale Fitheid 

De leukste dingen die ik momenteel aan het doen ben: https://linktr.ee/martijnaslander en https://linktr.ee/digitalefitheid