Martijn Aslander

November 4, 2025

📰 Wat me deze week bezighield (Week 44 2025)

444.jpg


Ik was niet helemaal fit afgelopen week. Gelukkig gebeurden er genoeg leuke dingen. Ik gaf acte de présence bij het Adviescollege Openbaarmaking en Informatiehuishouding, en trad op bij de Hackathon Open Overheid. Ik knutselde gestaag door aan mijn leuke eigen software-project en er meldden zich leuke nieuwe partijen voor de Pilot Informatieautonomie. Ik dronk koffie met Rik Maes en praatte hem bij over alle projecten rondom informatie. Ik nam een leuke podcast op met Merlin Melles van FCN. Het Skepsis-jaarcongres moest ik helaas aan me voorbij laten gaan, er moest veel geslapen en gerust worden deze week, en dat lukte prima. 



1 Een lakmoesproef voor mijn stelling dat je bij de overheid op je eigen computer je denkwerk mag doen
Een tijdje terug werd ik gebeld door de directeur van het Adviescollege Openbaarmaking en Informatiehuishouding. Dat zijn de hoeders van de Wet Open Overheid. Ze hadden mijn stukken over de Woo en de ratten in Haarlem gevolgd , en zouden het leuk vinden als ik over mijn bevindingen en visie zou komen vertellen bij een lunchbijeenkomst.

Afgelopen week was het zover en al het personeel schoof aan om een uurtje te luisteren. Een eminent, en inhoudelijk zeer stevig publiek. Er zaten mensen tussen die notabene meegeschreven hadden aan de Archiefwet(!). Een zaal met veel inhoudelijke kennis over hetgeen mij momenteel flink bezig houdt dus.

Ik liet zien waarom we bij de overheid af moeten van Word-documenten en PDF's als opslagmedium voor informatie, om veel redenen waaronder de duurzame toegankelijkheid van die informatie. En liet zien hoe ik zelf met meta-data en Obsidian omga. Wat een feest zeg, ik kon ze flink prikkelen en aan het denken zetten. En de boodschap kwam over! Het spannendst vond ik om mijn visie te delen over dat ik vind dat voor denkwerk ambtenaren op hun prive laptop met digitaal werkgereedschap naar keuze hun denkwerk ten behoeve van hun werk gewoon mogen doen. En dat de baas daar echt niks over te zeggen heeft. Die werd door hen onderschreven. Er wordt inderdaad op oneigenlijke manier naar de Archiefwet gewezen als argument dat je niet aan PKM op je eigen computer mag doen ten behoeve van je werk. Dat wist ik al bijna zeker maar ik heb dus gewoon gelijk. En nu weet ik het zeker. Mooi nieuws voor de PKM-beweging!


2 Spelen met mijn Woo-rattendossier op een hackathon
Een aantal weken geleden kreeg ik nadat ik liefdevol een paar verzoeken tot uitstel had toegewezen de door mij gevraagde informatie van mijn gemeente Haarlem over de rattenproblematiek. Ik kreeg maar liefst 155 PDF's en 4 XLS bestanden met een hoop zwartgelakte informatie erin. Ik klikte er een paar open en bedacht toen een list. Handmatig daar doorheen gaan is onbegonnen werk en niet nodig. Ik zag dit filmpje over hoe ik in mijn Terminal-app Claude Code, Google Gemini en ChatGPT kan laten samenwerken om deze puzzel aan te pakken. Ik ben dus nu software-agents aan het maken die mijn vragenset gaan bestuderen en op zoek gaan naar of ik antwoord heb gekregen op mijn vragen. (ik vermoed dat er een hoop mist, maar de kunst is dus om uit te vogelen wat)

De zwart-gelakte delen zijn ook intrigerend. Een andere puzzel is proberen vast te stellen of dat op de juiste gronden is gebeurd. Ook daar ben ik een software-agent voor aan het maken. De leukste puzzel is of ik een analyse-tool kan maken die een waarschijnlijkheidsberekening kan maken over wat er waarschijnlijk op de zwartgelakte plek zou moeten staan. Ik schat in dat als je het model genoeg informatie voedt, je een deel van die zwartlak-informatie moet kunnen achterhalen.

Die Woo brengt voor de overheid flink wat uitdagingen met zich mee en toont om de haverklap aan dat de informatiehuishouding bij overheidsorganisaties op de schop moet. Precies waar we bij de Pilot Informatieautonomie mee bezig zijn. Afgelopen vrijdag mocht ik met Guido Enthoven (onthoud die naam) in de Fokker Terminal in Den Haag de twee-daagse Hackaton Open Overheid openen met een verhaal over de ratten in Haarlem.. Ik vertelde over mijn bevindingen en inzichten en de zaal met geeks en hackers die zich in teams twee dagen mochten buigen over Woo-puzzels en luisterden geboeid. Het verhaal over hoe dat hier in haarlem gaat blijft wonderlijk.

Ik had de dag ervoor al flink wat research gedaan met AI naar die 155 bestanden en deelde die research én 
die hele data-set met al die studenten (inmiddels kan iedereen meepuzzelen via Github).Ik ben heel benieuwd naar wat eruit komt. Wat de dag sowieso opleverde waren prachtontmoetingen en het wederzien met leuke oude bekenden. Die komen me goed van pas bij mijn monsterklus! Hier kun je een sfeerimpressie van het evenent vinden!

Het wordt steeds duidelijk dat er hard moet worden worden ingegrepen bij de overheid qua ICT (en informatie). Ik ben benieuwd wat een komend kabinet daarvan gaat bakken.


3 Elke paar dagen sneuvelt er een app in mijn workflow
Puur omdat de oplossing die ik er zelf voor bouwde en integreerde in mijn Theta-systeem sneller, beter en intuïtiever werkt. De lol die ik er elke vrije minuut in steek is ongekend, net als mijn verwondering hoe goed mijn aanpak blijkt te werken (mijn AI-hulpjes leren door uitgebreide documentatie razendsnel en worden steeds beter). En terwijl ik zelf leer, leren wereldwijd anderen ook, en dankzij onze Digitale Fitheid Community komen inzichten van die anderen weer heel snel op mijn radar. Ik maakte een overzichtsblog van mijn ervaringen en reis in het ontwikkelen van eigen software. Er zijn vast lezers die er wat aan hebben!

In de afgelopen weken stapte ik over van Claude Desktop naar Claude Code die in mijn Terminal(de Mac command-line tool) draait. Getuige dit filmpje is dat een heel goed idee. Het werkt veel robuuster en sneller dan Claude Desktop.

Tegelijkertijd ben ik van mening dat met zulk krachtig gereedschap we uiterst kritisch moeten blijven op deze technologie. En moeten we (maar dan wel graag geïnformeerd) het debat blijven voeren over wat deze krachten losmaken in de wereld om ons heen. Ik moet veel denken aan Alfred Nobel, naamgever van de Nobelprijs. Zijn nobele uitvinding dynamiet was een geweldige vondst (nitroglycerine stabiel maken voor industrieel gebruik) en een ramp tegelijk. Uit berouw liet hij zijn vermogen na voor mensen die wezenlijke positieve bijdragen aan de mensheid brachten. Vooralsnog denk ik dat zelf met AI experimenteren (en dan niet alleen voor gratis letters en plaatjes) ons de meeste inzichten biedt. Iets zelf ervaren leidt toch tot andere inzichten dan artikelen uit de media tot je nemen. Tenzij Felienne ze schrijft natuurlijk 🤣


4 Menselijk Vernuft
Ik zag een Ted-Talk afgelopen week met Garri Kasparov. Hij verloor als wereldkampioen schaken van IBM's Deep Blue computer en in plaats van bij de pakken neer te zetten vogelde hij uit dat als mensen mét technologie en Ai samenwerken, het resultaat een prachtig amalgaam is van menselijke intuïtie en creativiteit, gemixt met de brute rekenkracht en logica van machines. Heel kort door de bocht: we hebben ooit met traktoren en weefgetouwen leren werken. Dat samenspel bracht de mensheid een hoop waardevols. Wellicht moeten we ook zo naar AI kijken. Maar dan helpt het wel als we die snappen en kunnen doorgronden. Daarom is transparantie over algoritmes en eigenaarschap zo belangrijk. Net als controle over eigen data en informatie, iets waarop we nadrukkelijk de focus leggen bij onze Pilot Informatieautonomie.

Humanoide robots zijn in een rap tempo de volgende hype aan het worden. De eersten die goedkoper zijn dan een iPhone staan voor de deur, veel sneller dan ik een paar weken geleden dacht. We zijn er nog lang niet met robots die huishoudtaken doen, getuige deze video.

Toch ga ik deze ontwikkeling nauw in de gaten houden, want ook voor deze ontwikkeling geld Roy Amara's wet:

“We overestimate the impact of technology in the short term and underestimate the effect in the long run”

- Want de luchttaxi uit de Jetsons? Die is er dus al. (wow!)

- Liquid Metal is een hele bijzondere legering waar Apple al lange tijd in investeert. Hier lees je er meer over.

- Ik was net als velen geïnspireerd over het verhaal dat het herintroduceren van de wolf in Yellowstone park het hele ecosysteem deed revitaliseren. Er blijkt best wat op af te dingen (en daar leren we dan weer van)

- Tomaten kweken zonder tomatenplant? Wellicht goed nieuws voor de voedselvoorziening?


5 Overig Delenswaardig:
- In weken dat ik me niet fit voel compenseer ik dat graag met het kijken van series. Ik genoot van Slow Horses en The Morning Show op AppleTV, en ook van The Last Frontier op dat kanaal. Ik keek Task op HBOMax en The Diplomat op Netflix.

- Ik had een tussencontrole n.a.v. mijn herseninfarct, en inmiddels heb ik met wat aanpassing in voeding zowel mijn bloeddruk als cholesterol zo goed op orde dat ik mijn medicijnen verder kan afbouwen 💪. Hier een boeiend stuk dat ik las over hoe bloeddruk je opruimsysteem van je hersenen kan beïnvloeden.


Dank voor het lezen 🙏
Warme groet, Martijn

Hier het bericht van vorige week (voor de nieuwkomers)


📅 Agenda leuke activiteiten en evenementen Martijn

Wil je mijn research steunen of heb je af en toe iets over voor deze weekberichten, doneer dan hier. Vind je het leuker om me iets cadeau te doen? Hier mijn lijstje.

Ik hoor het heel graag als je blij wordt van deze weekberichten en er iets aan hebt.


About Martijn Aslander

Technologie-filosoof | Auteur | Spreker | Verbinder | Oprichter van vele initiatieven

Momenteel vrolijk druk met Digitale Fitheid 

De leukste dingen die ik momenteel aan het doen ben: https://linktr.ee/martijnaslander en https://linktr.ee/digitalefitheid